Hầu như tất cả mọi người đều có nốt ruồi ít hay nhiều tùy mỗi người. Vậy tại sao lại có nốt ruồi? Nốt ruồi có phải dấu hiệu của bệnh ung thư? Hãy cùng tìm hiểu bí ẩn qua bài viết dưới đây của Vô Lượng Công Đức nhé!
Nốt ruồi là gì?
Nốt ruồi, hay còn được gọi là mụn ruồi, là những đám nhỏ đậm màu (thường là màu nâu hoặc đen), có hình dạng tròn hoặc bầu dục, xuất hiện đơn lẻ hoặc tập trung thành nhóm trên bề mặt da. Nốt ruồi có thể xuất hiện ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể như bàn tay, lòng bàn chân, da đầu, móng tay, mắt hoặc khu vực sinh dục.
Phần lớn nốt ruồi xuất hiện khi chúng ta còn nhỏ và thường hình thành trong khoảng 25 – 30 năm đầu đời. Trung bình, ở trưởng thành có từ 10 – 40 nốt ruồi xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau. Nốt ruồi thường trải qua sự thay đổi chậm chạp về hình dạng và số lượng, có thể có những biến đổi nhỏ về màu sắc hoặc chiều cao, và đôi khi chúng có thể phát triển thêm lông.
Tại sao lại có nốt ruồi ở trên cơ thể?
Nốt ruồi xuất hiện khi các tế bào trên bề mặt da của bạn phát triển thành một cụm thay vì lan tỏa đều trên da. Thông thường, chúng được tạo ra từ các tế bào sắc tố, các tế bào này tạo ra sắc tố mang lại màu da đẹp tự nhiên.
Các yếu tố nguy cơ liên quan đến nốt ruồi bao gồm tác động mạnh từ ánh sáng mặt trời. Nếu nốt ruồi tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời, chúng có thể trở nên đậm màu hơn. Điều này thường xảy ra khi bạn mang thai hoặc trong giai đoạn dậy thì.
Khi mang thai, nốt ruồi thường trải qua các biến đổi đồng đều do tác động của nội tiết tố, ví dụ như chúng có thể tối đi hoặc trở nên lớn hơn. Tuy nhiên, nếu có sự thay đổi bất thường hoặc không đồng đều trong nốt ruồi, nên thăm bác sĩ da liễu để được đánh giá và theo dõi một cách chính xác.
Các loại nốt ruồi
Khi đã nhận biết được lý do tại sao lại có nốt ruồi thì dưới đây là phân loại nốt ruồi thành nhiều dạng khác nhau như sau:
- Nốt ruồi bình thường: Đây là những nốt ruồi bình thường, nhỏ gọn nằm trên bề mặt da với màu sắc hồng, rám nắng hoặc nâu, thường có biên rõ ràng.
- Nốt ruồi bẩm sinh: Loại nốt ruồi này xuất hiện trên da từ khi mới sinh. Chỉ có khoảng 1/100 người có nốt ruồi bẩm sinh, và chúng có thể có nguy cơ phát triển thành u ác tính cao hơn so với những nốt ruồi xuất hiện sau khi sinh. Nếu nốt ruồi có đường kính lớn hơn 8mm, có nguy cơ cao hơn về khả năng chuyển thành ung thư.
- Nốt ruồi bất thường: Đây là loại nốt ruồi lớn hơn so với đầu bút chì và có hình dạng không bình thường. Chúng thường có màu sắc không đồng đều với các vùng màu nâu sẫm tập trung và biên giới không đều.
Dấu hiệu nhận biết nốt ruồi
Nốt ruồi có thể mang tính chất lành tính hoặc ác tính, và có những đặc điểm nhận biết khác nhau mà chúng ta có thể quan sát bằng mắt thường.
Nốt ruồi lành tính
Dấu hiệu thường gặp của nốt ruồi lành tính là những đốm nhỏ màu nâu. Các đặc điểm khác bao gồm:
- Màu sắc và kết cấu: Có thể thấy màu nâu, đen, xanh, đỏ hoặc hồng, và bề mặt thường nhẵn, phẳng hoặc hơi gồ lên.
- Hình dạng: Có hình tròn hoặc bầu dục, bên ngoài viền rõ ràng.
- Kích thước: Thường có đường kính nhỏ hơn 6mm, trừ trường hợp của nốt ruồi bẩm sinh có thể lớn hơn và phủ kín một phần gương mặt, cơ thể hoặc tay chân.
Nốt ruồi ác tính cần lưu ý:
Nốt ruồi có thể là dấu hiệu của ung thư da, với các đặc điểm bất thường như hình dạng không đối xứng, màu sắc không đều, và kích thước tăng nhanh. Các vị trí như mặt, cổ, ngực, hoặc những vùng thường xuyên tiếp xúc như da đầu cũng có thể là nơi xuất hiện nốt ruồi ác tính.
Một số dấu hiệu cảnh báo của nốt ruồi ác tính bao gồm:
- Thời điểm xuất hiện: Xuất hiện nốt ruồi sau 25 tuổi.
- Hình dạng lạ: mỗi nửa của nốt ruồi xuất hiện khác nhau
- Đường viền không đều: Có thể có gai hoặc hình răng cưa như vỏ sò.
- Thay đổi màu sắc: Màu nốt ruồi thay đổi hoặc không đều.
- Kích thước lớn: Đường kính mụn ruồi lớn, khoảng từ 6mm trở lên.
Nếu có bất kỳ biểu hiện nào trên, đặc biệt là sự thay đổi về kích thước, màu sắc, hình dạng, hoặc các triệu chứng như ngứa, đau, chảy máu, bạn nên thăm bác sĩ để kiểm tra da liễu càng sớm càng tốt.
Cần lưu ý rằng nốt ruồi không phải lúc nào cũng là nguy hiểm, và cần phân biệt chúng với các đốm nâu thịt, tàn nhang, hay các tình trạng khác không nguy hiểm cho sức khỏe.
Có ngăn ngừa nốt ruồi mới xuất hiện được không?
Tại sao lại có nốt ruồi? Nốt ruồi là kết quả của sự phát triển tự nhiên trên da mà không thể ngăn ngừa. Tuy nhiên, có những biện pháp mà bạn có thể thực hiện để chủ động phòng ngừa ung thư da hoặc phát hiện sớm các vấn đề liên quan:
- Hạn chế tiếp xúc da trực tiếp với mặt trời lúc giữa trưa:
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với tia UV trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
- Sử dụng áo che mát, nón và kính râm khi ra ngoài.
- Bôi kem chống nắng hàng ngày:
- Sử dụng kem chống nắng với chỉ số bảo vệ (SPF) phù hợp với loại da của bạn.
- Bôi kem chống nắng trước khi ra khỏi nhà và tái áp dụng sau mỗi 2 giờ hoặc sau khi tiếp xúc với nước.
- Kiểm tra nốt ruồi hàng tháng:
- Thực hiện tự kiểm tra nốt ruồi ít nhất một lần mỗi tháng để phát hiện những điểm bất thường.
- Lưu ý các thay đổi về màu sắc, hình dạng, hoặc kích thước của nốt ruồi.
Chủ động phòng ngừa ung thư da trở nên quan trọng đặc biệt nếu bạn có những đặc điểm như làn da trắng, nhiều nốt ruồi trên cơ thể, hoặc có tiền sử ung thư da trong gia đình.
Cách kiểm tra nốt ruồi tại này hiệu quả
Việc hiểu rõ được tại sao lại có nốt ruồi trên da là vô cùng quan trọng. Ngoài ra phải thực hiện tự kiểm tra da hàng tháng là một phương pháp tốt để theo dõi sức khỏe của da và phát hiện sớm bất kỳ biến đổi nào có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe, đặc biệt là liên quan đến nốt ruồi.
Dưới đây là một số gợi ý để thực hiện kiểm tra này:
Kiểm tra ngay sau khi tắm, da còn ướt:
- Da ướt sẽ giúp bạn dễ dàng nhận thức bất kỳ thay đổi nào trên bề mặt.
Sử dụng gương soi tổng thể toàn thân:
- Sử dụng cả gương soi toàn thân (nếu có) và gương cầm tay để xem gần hơn.
- Nếu có thể, nhờ người thân giúp kiểm tra những vùng khó tiếp cận như lưng.
Kiểm tra mỗi vùng cơ thể đều đặn:
- Bắt đầu từ đầu và tiến từng phần nhỏ một cách kỹ lưỡng.
- Nhớ kiểm tra cả các vùng “khuất” như giữa ngón tay và ngón chân, bẹn, lòng bàn chân và mặt sau đầu gối.
Kiểm tra da đầu và cổ:
- Thường xuyên kiểm tra nốt ruồi ở đầu và cổ
Theo dõi và lưu ý lại những điều bất thường:
- Chụp ảnh nốt ruồi với thước kẻ và ghi lại ngày tháng.
- Theo dõi bất kỳ thay đổi nào về màu sắc, hình dạng, kích thước, hoặc đường viền.
Lưu ý rằng việc tự kiểm tra da không thay thế cho các cuộc kiểm tra định kỳ của bác sĩ da liễu. Nếu phát hiện bất kỳ biểu hiện nào đáng ngờ, bạn nên đến gặp chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị an toàn. Cảm ơn đã theo dõi bài viết tại sao lại có nốt ruồi chúc bạn gặp thật nhiều may mắn và ngập tràn niềm vui nhé!